“Uitgangspunt blijft dat het speelgoed gratis is”

Ondanks de lockdown, is het toch gelukt om een coronaproof interview af te nemen voor dit ‘In gesprek met…’. Daarvoor toog ik naar de Blasiusstraat, alwaar ik bij wijze van uitzondering, buiten de openingstijd om, het pakhuis van Pompidom mag bezichtigen. Daar kijk ik echt mijn ogen uit! Schappen vol speelgoed…! Netjes gesorteerd op leeftijd van de kinderen die ermee moeten spelen en soms ook al mooi ingepakt, én alles compleet en werkend!

Ik kan bijna niet geloven dat dit speelgoed echt helemaal gratis is. Er zit heel eenvoudig speelgoed bij, maar ook dure en populaire spellen. En alles ziet eruit als nieuw, dus echt geschikt om cadeau te geven.
Nu ben ik al enige tijd lid van de ‘gratis weggeefgroep’ op Facebook, dus ik heb al vaker gezien dat mensen bereid zijn om hun spullen (soms nog splinternieuw) weg te geven, omdat ze er zelf niets (meer) mee doen. Maar dit vind ik echt ongelooflijk. Intussen lopen Charles en Ans met mij mee om toelichting te geven. We lopen van de knuffelhoek, naar de spelletjes en van daaruit naar de auto’s. Enthousiast laten ze me verschillende dingen zien, zoals de balie waar felicitatiekaarten en inpakpapier staan. En de werkplaats waar kapot speelgoed wordt gerepareerd.
Laten we bij het begin beginnen, hoe is dit initiatief ontstaan?
Charles Engelen en Ans van den Broek kennen elkaar van vroeger. Ze woonden allebei in de Houtenhoek en zijn zo’n beetje samen opgegroeid. Half november kwamen ze elkaar toevallig tegen en raakten ze met elkaar in gesprek over het werk van Ans. Zij is werkzaam geweest als welzijnswerker en later heeft zij zich vooral gericht op liefdadigheidswerk; mensen geven spullen bij haar af en zij benadert mensen die het kunnen komen ophalen. Als ervarings-deskundige weet zij wat het betekent om niet of nauwelijks rond te kunnen komen. Al jarenlang regelt zij allerlei zaken (speelgoed, kleding) voor mensen die zich dat zelf niet kunnen permitteren.

Op het moment dat ze elkaar troffen, was Ans vooral bezig om Sinterklaascadeautjes te regelen voor mensen die bij de Voedsel-bank komen. Charles bood aan om eens te informeren bij vrienden en bekenden en om wat spullen op te halen en te brengen. Na de derde bus stond het vol bij Ans en besloot hij achter zijn huis ruimte vrij te maken voor een pakhuis. Terwijl hij nog bezig was om zijn schuur op te ruimen, kwam ook zijn huis en tuin steeds voller te staan. Hij had toevallig toch een paar dagen vrij, dus had hij alle tijd om speelgoed te sorteren.
Dagen van 6.00 tot 23.00 uur waren in die tijd geen uitzondering. Alles wat kapot was, werd meteen weggegooid. Charles: “En helaas was dat in die eerste bulk behoorlijk wat. Maar liefst 400 kilo ging naar de milieustraat!”

In de laatste weken voor Sinterklaas kwamen nog wat mensen helpen, want vanwege de lockdown en de bijbehorende strenge regels, kon natuurlijk niet iedereen zomaar binnenlopen. Maar liefst 92 kinderen konden blij worden gemaakt met Sinterklaas- of Kerstcadeautjes. Om ouders ook echt het ‘Sinterklaasgevoel’ te geven, kregen zij een bigshopper en werd ze op het hart gedrukt dat ze zich vooral niet moesten inhouden. Elke ouder ging met minimaal drie bigshoppers naar huis. Ter plekke konden de cadeautjes worden ingepakt en er waren snoepzakken voor alle kinderen. Dat resulteerde regelmatig in een aantal geëmotioneerde mensen (ook achter de balie!).
Er waren ook enkele eyecatchers gedoneerd. Echt populair en duur speelgoed, zoals een groot poppenhuis met alles erop en eraan. Dat werd via een loterij verloot.
Hoe wisten die mensen dat ze bij jullie konden ‘shoppen’?
Omdat Ans al geruime tijd liefdadigheidswerk deed, kende zij al veel mensen die hiervoor in aanmerking zouden kunnen komen. Maar er zijn ook mensen die net buiten de boot vallen; ze gaan niet naar de Voedselbank, maar hebben ook te weinig geld om de kinderen een echte leuke Sinterklaasavond te bezorgen. Inmiddels was er zóveel speelgoed dat Ans haar netwerk heeft aangesproken met de vraag om mensen te sturen die het konden gebruiken.
Ans: “Ook Vluchtelingenwerk werd benaderd. Er zijn mensen die denken dat vluchtelingen in Nederland in een gespreid bedje komen, maar als je deze mensen spreekt, kom je erachter dat het helemaal niet zo rooskleurig is!” Charles benadrukt dat de schrijnende verhalen die hij heeft gehoord, zijn kijk op vluchtelingen heeft veranderd.

Besloten werd om het pakhuis nog een keer te openen voor Kerst, zodat de mensen die ze niet tijdig voor Sinterklaas konden bereiken, toch nog langs konden komen.
Maar ook na Kerst was er nog heel veel speelgoed over. Daarom besloten Charles en Ans om het hele jaar open te blijven. Daarmee kwam voor Ans een droom uit. Ans: “Als ouders geen geld hebben om voor hun eigen kinderen speelgoed te kopen, raken die kinderen in een sociaal isolement. Niet alleen omdat ze geen cadeautjes krijgen, maar ook omdat ze die niet kunnen geven. Wie gaat er nou naar een kinder- of communiefeestje als je geen cadeautje mee kunt nemen?”
Inmiddels is het assortiment ook uitgebreid, onder andere met kaarten. Ans is erg creatief en bedacht leuke alternatieven voor bijvoorbeeld puzzels die niet meer helemaal compleet waren. Stukken hiervan konden wel worden gebruikt om een mooie felicitatiekaart te maken. Er is veel speelgoed voor kleine kinderen, maar de jeugd van tien jaar en ouder moet ook niet worden vergeten. Verder zijn er wat sieraden, nagellak en parfum voor meisjes. Er wordt nog gezocht naar bijvoorbeeld dames- en herendeodorant.

Dus het pakhuis is ‘here to stay’?
Dat is zeker de bedoeling! Met name via Facebook wordt veel reclame gemaakt, maar er wordt inmiddels ook samengewerkt met andere organisaties. LEVgroep, Grip op Schuld, Voedselbank, wijkwerkers zijn inmiddels allemaal op de hoogte van het bestaan van Pompidom. Ook Sanne Brouwers van kinderkledingruilpunt (Past. Jacobsstraat – red.) is daar een mooi voorbeeld van. ‘Zij verruilt kinderkleding vanuit huis en het allermooiste zou zijn als kinderkleding en speelgoed onder één dak verkrijgbaar zouden zijn. Maar zover is het nog niet en op dit moment moeten we het doen met wat we nu hebben. En dat is in een paar maanden tijd al zoveel gegroeid’, aldus Ans.
En intussen worden er steeds weer nieuwe dingen bedacht. In de periode voor Sinterklaas en Kerst kwamen natuurlijk veel ouders langs om speelgoed uit te zoeken. Charles en Ans zagen zelf niet één kind! Gelukkig kregen ze wel veel reacties en foto’s van ouders, maar dat vonden ze natuurlijk wel heel erg jammer. Daarom zijn er nu ook waardebonnen verkrijgbaar, waarmee een kind zelf kan komen ‘shoppen’.
Hoe zijn jullie aan de naam Pompidom gekomen?
Mensen die Charles kennen, weten dat dat zijn ‘handelsmerk’ is. ‘Pompidompidom’ is een uitspraak van Ollie B. Bommel. Toen ze hadden besloten dat het pakhuis een blijvertje zou worden, wilden ze het ook een pakkende naam geven. Pompidom was toen een logische keuze.


Hoe kunnen mensen contact met jullie opnemen?
‘Als mensen speelgoed willen schenken, dan kan dat. We kunnen altijd spullen gebruiken, als het maar netjes, compleet en werkend is’. Uitgangspunt blijft dat het speelgoed gratis is. Mensen hoeven er niets voor te betalen, maar als ze vrijwillig iets willen geven, dan mag dat natuurlijk altijd. Want er zijn ook dingen waarbij het bijna onmogelijk is om het gratis te verkrijgen. Denk bijv. aan batterijen! Er is speelgoed waar behoorlijk wat batterijen in moeten en je kunt een kind geen cadeautje geven als je niet de bijbehorende batterijen hebt!
Mensen die speelgoed willen komen uitzoeken, kunnen contact opnemen met Ans via tel. 06-55937304 (bellen of WhatsApp), ook te vinden op Facebook. Het pakhuis is in principe elke zondag open, maar alleen op afspraak. Ans verzorgt de contacten en Charles is van de logistiek.

Intussen kijk ik op mijn horloge. De avondklok gaat bijna in, dus ik moet nu echt gaan. Ik ben overdonderd door het enthousiasme van de initiatiefnemers en de gulle gevers, maar ik ben ook geraakt door het feit dat zoveel mensen niet in staat zijn om hun kinderen af en toe een cadeautje te geven. Iets wat voor mij altijd heel vanzelfsprekend was.
Soms is dat de ouders aan te rekenen, maar in de meeste gevallen niet. Hoe dan ook de kinderen zijn altijd onschuldig! En wat fijn dat zij op deze manier een heel klein beetje uit dat isolement kunnen komen!